Wg Światowej Organizacji Zdrowia WHO ok. 2020 roku depresja będzie drugą, po chorobach serca, przyczyną cierpienia wśród ludzi.
Stanie się drugim pod względem częstości występowania zaburzeniem na
świecie. Szacuje się, że od 5 do 10% populacji na świecie cierpi na
depresję wymagającą interwencji specjalistycznej (psychoterapii,
farmakologii). Trudno oszacować, jak często występują łagodniejsze jej
formy. Z całą pewnością jednak, wielu ludzi, którzy na nią cierpią, nie
zgłasza się po pomoc.
OBJAWY
Rodzajów
depresji jest wiele: od ciężkich i krótkich epizodów depresyjnych po
łagodne, ale przewlekłe zaburzenia nastroju. Zwykle jednak osoby
cierpiące na depresję skarżą się na następujące objawy:
- obniżenie nastroju: utrata radości życia, ogarniający smutek,
- deficyty motywacyjne: utrata inicjatywy, chęci do pracy, wycofanie z kontaktów
- zaburzenia myślenia: narastający pesymizm, koncentracja na niepowodzeniach,
- kłopoty ze snem lub z jedzeniem.
KOGO DOTYKA
Na depresję zapadają ludzie obu płci, w każdym wieku,
ale z wyników niektórych badań wynika, że kobiety cierpią na nią
dwukrotnie częściej. Wg statystyk podawanych przez WHO dotyczących
wieku chorujących, najbardziej podatne na depresję są osoby między 15 a 44 rokiem życia.
LECZENIE
Wbrew istniejącym na ten temat mitom, z depresją można sobie poradzić szukając odpowiedniej pomocy. W zależności od nasilenia i czasu trwania objawów, należy dobrać odpowiednią formę terapii. W przypadkach ciężkiej depresji konieczna jest farmakoterapia łączona z zalecaną psychoterapią. W łagodniejszych przypadkach wskazana jest psychoterapia bez konieczności leczenia farmakologicznego. Czas trwania i forma terapii uzależnione są od konkretnego przypadku.
CO ROBIĆ?
Jeśli podejrzewasz, że cierpisz na depresję, zgłoś się po pomoc!
Możesz zacząć od znalezienia psychoterapeuty, który przy pierwszym
spotkaniu powie Ci, czy konieczna jest konsultacja z psychiatrą, który
zdecyduje na ile leczenie farmakologiczne jest wskazane. Możesz również
rozpocząć od konsultacji psychiatrycznej, aby najpierw zdecydować o
ewentualnej terapii farmakologicznej, a dopiero później pomyśleć o
psychoterapii.
Jeśli podejrzewasz, że na depresję cierpi bliska Ci osoba, powiedz jej o tym i namawiaj, aby skorzystała z pomocy.
***
JAK RADZIĆ SOBIE Z BEZSENNOŚCIĄ?
Aby
znaleźć odpowiednie sposoby radzenia sobie z bezsennością, należy ustalić
jej przyczyny, zbierając dane na temat wzorca snu pacjenta, nasilenia
stresu psychologicznego, aktywności fizycznej oraz stosowania środków psychoaktywnych.
Przyczyny bezsenności mogą być związane
ze stanem psychicznym osoby: zaburzenia emocjonalne, depresja, nasilenie
stresu psychologicznego, przeżywanie silnych stanów emocjonalnych (zwłaszcza
lęku). Przyczyny somatyczne bezsenności to najczęściej ból, zaburzenia
oddechowe, neurologiczne. Bezsenność może być również skutkiem odstawienia bądź stosowania środków psychoaktywnych
(leków, narkotyków, alkoholu), a także nieodpowiedniej
higieny snu lub nieregularnego rytmu snu (praca zmianowa, podróże). Jeśli
bezsenność jest przewlekła i trudno ustalić jej przyczyny, lekarz może
skierować pacjenta na badania w laboratorium snu. Specjalista może również,
zwłaszcza w przypadkach bardzo uciążliwej bezsenności, przepisać środki nasenne, które należy jednak stosować z ostrożnością ze względu na
niebezpieczeństwo ich przedawkowania, uzależnień oraz wystąpienia skutków
ubocznych.
Bardzo
często okazuje się, że przyczyna
bezsenności tkwi w psychice (stres, lęk, przeżywanie innych silnych emocji,
zaburzenia emocjonalne). Współczesne badania wskazują na to, że stres i sen są
ze sobą silnie związane: stres może
powodować bezsenność, a bezsenność pogłębiać stres. I błędne koło się
zamyka. Na tego typu dolegliwości narażone są w większym stopniu kobiety. W
takich sytuacjach wskazana jest
psychoterapia, która pomoże poradzić sobie z trudnymi emocjami czy też
doświadczeniami. Na bezsenność cierpią często osoby, które nie mówią o swoich
trudnych doświadczeniach, przeżyciach i emocjach. Starają się nie odczuwać napięcia,
stresu, lęku. Odczuwa je jednak ich organizm i reaguje bezsennością. W takich
przypadkach psychoterapia jest niezastąpioną metodą, która pozwala na
rozmawianie o problemach, oswajanie ich, a w rezultacie ich rozwiązanie. Taka
terapia może być wzmacniana poprzez wszelkiego rodzaju zajęcia relaksacyjne. W niektórych przypadkach takie zajęcia
wystarczą, aby nauczyć się wyciszać, a w rezultacie nauczyć się spać.
A
oto kilka wskazówek, dla tych którzy chcą lepiej spać:
- godziny snu powinny być regularne;
- sypialnia powinna być ciemna, cicha (bez telewizora, komputera) i chłodna;
- pół godziny przed snem, należy się wyciszyć, można też ustalić czynności, powtarzane zawsze przed snem, by stały się rodzajem rytuału (np. kąpiel, kremowanie ciała);
- wskazana jest regularna aktywność fizyczna (która kończy się co najmniej 2 godziny przed snem);
- zalecane są metody relaksacyjne stosowane przed snem;
- należy unikać środków pobudzających (kofeiny, nikotyny, alkoholu, narkotyków) oraz moczopędnych.
